Trong lĩnh vực xây dựng, việc lựa chọn giàn giáo phù hợp không đơn giản là chọn thiết bị bất kỳ để chống đỡ. Đây là một trong những yếu tố then chốt ảnh hưởng đến chất lượng và an toàn của toàn bộ quá trình thi công. Nếu lựa chọn sai loại giàn giáo, rủi ro về tai nạn lao động, sập đổ, hay thi công chậm tiến độ là điều không thể tránh khỏi.
Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ các yếu tố cần xem xét khi lựa chọn giàn giáo như: độ cao thi công, tải trọng cần thiết, môi trường làm việc và chi phí đầu tư. Dù bạn là kỹ sư công trình, nhà thầu hay đơn vị thuê thiết bị, đây sẽ là hướng dẫn lựa chọn giàn giáo phù hợp giúp bạn ra quyết định chính xác, tiết kiệm và an toàn.
Các Tiêu Chí Quan Trọng Khi Lựa Chọn Giàn Giáo Phù Hợp Với Công Trình
Việc lựa chọn giàn giáo phù hợp là yếu tố cốt lõi ảnh hưởng đến tiến độ thi công và an toàn lao động tại công trình xây dựng. Theo thống kê của Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, có đến 38% tai nạn lao động trong ngành xây dựng liên quan trực tiếp đến việc sử dụng giàn giáo không đạt chuẩn. Do đó, việc lựa chọn thiết bị đúng kỹ thuật và phù hợp với đặc thù công trình là điều bắt buộc, không thể chủ quan.
Dưới đây là những tiêu chí quan trọng mà bất kỳ đơn vị thi công hay nhà thầu nào cũng cần xem xét kỹ trước khi quyết định sử dụng một loại giàn giáo cụ thể:
1. Mục đích sử dụng và tải trọng yêu cầu
Không phải loại giàn giáo nào cũng dùng được cho mọi vị trí và mục đích. Ví dụ, với công trình cần thi công ở độ cao lớn hoặc tải trọng nặng, giàn giáo nêm hoặc giàn giáo ringlock sẽ phù hợp hơn nhờ khả năng chịu lực tốt. Trong khi đó, giàn giáo khung lại phù hợp với những hạng mục thi công vừa và nhỏ, đơn giản, dễ tháo lắp. Mỗi loại giàn giáo có giới hạn tải trọng khác nhau – cần kiểm tra thông số kỹ thuật của nhà sản xuất để tránh quá tải.
2. Đặc điểm địa hình và môi trường thi công
Mặt bằng thi công gồ ghề, diện tích hẹp hoặc không đồng đều đòi hỏi giàn giáo có tính linh hoạt cao, dễ điều chỉnh kích thước và độ cao. Trong trường hợp môi trường ẩm ướt hoặc có hóa chất, nên ưu tiên giàn giáo mạ kẽm hoặc inox để tránh ăn mòn và gia tăng tuổi thọ thiết bị.
3. Mức độ an toàn và chứng nhận chất lượng
Hãy luôn kiểm tra kỹ các tiêu chuẩn chất lượng của giàn giáo như TCVN 6052:1995 hoặc chứng nhận ISO. Một bộ giàn giáo đạt chuẩn phải có các chi tiết như mối hàn chắc chắn, bề mặt không cong vênh, và có khóa an toàn đồng bộ. Kỹ sư trưởng của Công ty Xây dựng A chia sẻ: “Chúng tôi từng bị đình chỉ thi công do sử dụng giàn giáo không có tem kiểm định. Sau lần đó, công ty bắt buộc phải mua hoặc thuê giàn giáo có đầy đủ chứng nhận để đảm bảo an toàn tối đa cho công nhân.”
4. Tính kinh tế và khả năng tái sử dụng
Chi phí đầu tư ban đầu là yếu tố cần cân nhắc, tuy nhiên không nên đặt nặng giá rẻ mà bỏ qua yếu tố bền vững. Trong nhiều trường hợp, giàn giáo chất lượng cao tuy có giá thuê cao hơn 10–15% nhưng có thể sử dụng cho nhiều công trình, giảm rủi ro tai nạn và chi phí bảo trì. Ngoài ra, việc thuê giàn giáo từ những đơn vị uy tín sẽ giúp tiết kiệm chi phí kiểm định và lắp đặt.
5. Thời gian thi công và tiến độ dự án
Với các công trình yêu cầu tiến độ gấp rút, loại giàn giáo dễ lắp đặt như giàn giáo khung là lựa chọn tối ưu. Ngược lại, nếu dự án có yêu cầu cao về độ vững chắc và cần thi công trong thời gian dài, nên sử dụng giàn giáo nêm hoặc ringlock vì chúng ổn định hơn khi chịu tải liên tục.
Kết luận, việc lựa chọn giàn giáo phù hợp không chỉ dựa trên một tiêu chí riêng lẻ, mà là sự kết hợp giữa mục đích thi công, yếu tố kỹ thuật, độ an toàn và hiệu quả kinh tế. Để tránh những sai sót tốn kém về sau, nhà thầu cần chủ động làm việc với kỹ sư, nhà cung cấp và đơn vị kiểm định ngay từ giai đoạn chuẩn bị ban đầu.
So Sánh Ưu Nhược Điểm Của Các Loại Giàn Giáo Phổ Biến Hiện Nay
Trên thị trường xây dựng hiện nay, có nhiều loại giàn giáo phổ biến đang được sử dụng rộng rãi, mỗi loại đều có những đặc điểm riêng phù hợp với từng quy mô và yêu cầu công trình. Việc hiểu rõ ưu nhược điểm của từng loại sẽ giúp nhà thầu hoặc đơn vị thi công đưa ra lựa chọn tối ưu nhất, tránh lãng phí chi phí và đảm bảo hiệu quả thi công.
1. Giàn giáo khung (giàn giáo chữ H)
Đây là loại giàn giáo truyền thống, được sử dụng rộng rãi tại các công trình dân dụng và công nghiệp nhờ tính tiện lợi và giá thành hợp lý.
Ưu điểm:
Dễ lắp đặt, tháo dỡ nhanh, không cần dụng cụ chuyên dụng.
Giá thành thấp, dễ dàng thuê hoặc mua ở hầu hết các nhà cung cấp.
Phù hợp với công trình có quy mô nhỏ đến trung bình.
Nhược điểm:Khả năng chịu tải không cao.
Không phù hợp với công trình cần thi công ở độ cao lớn hoặc cần độ vững chắc tuyệt đối.
Không linh hoạt trong việc điều chỉnh độ cao hay cấu trúc theo mặt bằng phức tạp.
2. Giàn giáo nêm (giàn giáo Vietform)
Giàn giáo nêm là lựa chọn phổ biến cho công trình lớn và yêu cầu tải trọng cao. Cấu tạo theo cơ chế liên kết bằng chốt nêm nên độ ổn định rất cao.
Ưu điểm:
Chịu tải tốt, phù hợp với thi công sàn, cột, vách dày.
Dễ bảo trì, tuổi thọ cao nếu được mạ kẽm hoặc sơn tĩnh điện.
Tiết kiệm diện tích kho bãi và nhân công lắp đặt.
Nhược điểm:Giá thuê hoặc mua cao hơn giàn giáo truyền thống.
Cần đội ngũ có kinh nghiệm để lắp đặt đúng kỹ thuật.
Phụ kiện phải đồng bộ, khó thay thế nếu bị mất mát.
3. Giàn giáo ringlock (giàn giáo đĩa)
Đây là hệ giàn giáo thế hệ mới, được ưa chuộng ở các công trình cao tầng, cầu đường, hoặc các công trình đòi hỏi độ chính xác cao.
Ưu điểm:
Hệ thống khóa đĩa giúp kết nối vững chắc, an toàn tuyệt đối.
Tăng hiệu suất thi công và giảm chi phí nhân công.
Linh hoạt cao trong việc tạo hình, có thể lắp đặt trên mặt bằng gồ ghề hoặc phức tạp.
Nhược điểm:Chi phí đầu tư lớn, thường phù hợp với các dự án quy mô lớn.
Cần kỹ thuật viên lắp đặt có đào tạo bài bản.
Thời gian lắp đặt lâu hơn nếu không có thiết bị chuyên dụng hỗ trợ.
4. Giàn giáo treo (giàn giáo di động hoặc treo trên không)
Phù hợp với các công trình thi công mặt đứng như sửa chữa tòa nhà, sơn chống thấm, hoặc lắp kính.
Ưu điểm:
Không chiếm diện tích mặt bằng, phù hợp với khu vực thi công chật hẹp.
Có thể điều chỉnh độ cao tùy ý bằng hệ thống ròng rọc hoặc động cơ điện.
Nhược điểm:Chi phí bảo dưỡng và kiểm định định kỳ cao.
Yêu cầu cao về kỹ thuật và an toàn lao động.
Không phù hợp cho thi công tải trọng lớn.
Thực tế cho thấy, nhiều nhà thầu hiện nay đang có xu hướng kết hợp nhiều loại giàn giáo trong một công trình, tùy theo hạng mục và giai đoạn thi công. Điều này giúp tối ưu chi phí, tận dụng được thế mạnh của từng loại và đáp ứng linh hoạt các yêu cầu kỹ thuật. Như chia sẻ từ một kỹ sư thi công tại dự án khu đô thị B: “Chúng tôi dùng giàn giáo ringlock cho phần sàn, nhưng phần ngoài trời vẫn dùng khung H để tiết kiệm chi phí và thời gian.”
Việc hiểu rõ bản chất và ứng dụng của từng loại giàn giáo phổ biến không chỉ giúp lựa chọn chính xác mà còn là yếu tố đảm bảo an toàn và thành công cho toàn bộ công trình.
Kinh Nghiệm Lựa Chọn Giàn Giáo Đảm Bảo An Toàn Và Hiệu Quả Thi Công
An toàn luôn là yếu tố hàng đầu trong thi công xây dựng, đặc biệt khi sử dụng giàn giáo – thiết bị trực tiếp nâng đỡ con người và vật liệu ở trên cao. Một lựa chọn sai lầm không chỉ ảnh hưởng đến tiến độ công trình mà còn gây ra hậu quả nghiêm trọng về người và tài sản. Vì vậy, dưới đây là một số kinh nghiệm thực tiễn giúp đảm bảo việc lựa chọn giàn giáo vừa an toàn, vừa hiệu quả thi công.
1. Ưu tiên giàn giáo có kiểm định chất lượng rõ ràng
Đây là tiêu chuẩn bắt buộc trong mọi công trình chuyên nghiệp. Giàn giáo cần có tem kiểm định, hồ sơ kỹ thuật, và được đơn vị cung cấp cam kết bảo hành thiết bị. Những loại giàn giáo đã qua sử dụng nhưng không được kiểm tra định kỳ hoặc không rõ nguồn gốc cần được loại bỏ. Theo Nghị định 39/2016/NĐ-CP, giàn giáo thuộc nhóm thiết bị bắt buộc kiểm định kỹ thuật an toàn trước khi đưa vào sử dụng.
2. Lựa chọn nhà cung cấp uy tín và chuyên nghiệp
Kinh nghiệm từ nhiều nhà thầu lớn cho thấy, việc thuê giàn giáo từ những đơn vị chuyên nghiệp giúp giảm đáng kể rủi ro phát sinh. Các đơn vị này thường có đội ngũ hỗ trợ kỹ thuật, cung cấp phụ kiện đồng bộ và tư vấn tận nơi. Anh Trần Văn Hải – quản lý dự án tại Đồng Nai chia sẻ: “Chúng tôi từng thuê giàn giáo giá rẻ từ bên ngoài, nhưng phụ kiện không khớp, phải mất thêm chi phí và thời gian xử lý lỗi, cuối cùng còn đắt hơn cả thuê từ đơn vị uy tín.”
3. Đào tạo công nhân sử dụng và lắp dựng đúng kỹ thuật
Dù giàn giáo có đạt chuẩn đến đâu, nếu công nhân không được đào tạo bài bản thì rủi ro vẫn rất cao. Theo báo cáo từ Cục An toàn lao động, gần 60% sự cố giàn giáo xảy ra do lắp dựng sai quy trình hoặc thao tác sai kỹ thuật. Do đó, cần tổ chức tập huấn ngắn hạn hoặc mời kỹ thuật viên chuyên ngành hướng dẫn tại chỗ.
4. Cân nhắc giữa thuê và mua giàn giáo tùy theo quy mô công trình
Đối với các dự án ngắn hạn hoặc công trình có yêu cầu đặc thù, nên lựa chọn hình thức thuê giàn giáo để giảm chi phí đầu tư ban đầu và tránh lãng phí tài sản không sử dụng về sau. Trong khi đó, nếu doanh nghiệp có nhu cầu thi công dài hạn hoặc vận hành nhiều dự án song song, đầu tư mua giàn giáo sẽ tiết kiệm hơn về lâu dài.
5. Ưu tiên loại giàn giáo dễ bảo trì, dễ thay thế phụ kiện
Trong quá trình thi công, hỏng hóc hoặc mất mát thiết bị là điều khó tránh khỏi. Do đó, lựa chọn loại giàn giáo có phụ kiện phổ thông, dễ mua, dễ thay thế sẽ giúp không làm gián đoạn công việc. Giàn giáo nêm và giàn giáo khung hiện nay được đánh giá cao nhờ khả năng bảo trì đơn giản và thay thế phụ tùng nhanh chóng.
Tóm lại, việc lựa chọn giàn giáo đảm bảo an toàn và hiệu quả thi công là sự kết hợp giữa kinh nghiệm thực tế, hiểu biết kỹ thuật và tầm nhìn tài chính của nhà thầu. Trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt và yêu cầu an toàn ngày càng cao, đây là yếu tố sống còn để doanh nghiệp xây dựng duy trì uy tín và phát triển bền vững.
Những Sai Lầm Cần Tránh Khi Lựa Chọn Giàn Giáo Cho Dự Án Xây Dựng
Trong thực tế thi công, không ít công trình gặp rủi ro nghiêm trọng chỉ vì những quyết định sai lầm trong việc lựa chọn giàn giáo. Đa phần các lỗi này bắt nguồn từ tâm lý chủ quan, tiết kiệm sai cách hoặc thiếu kiến thức chuyên môn về thiết bị. Việc nhận diện sớm những sai lầm phổ biến sẽ giúp nhà thầu và kỹ sư thi công tránh được tổn thất lớn cả về chi phí lẫn con người.
1. Ưu tiên giá rẻ thay vì chất lượng
Đây là sai lầm phổ biến nhất, đặc biệt ở các công trình nhỏ hoặc đơn vị thi công mới thành lập. Giàn giáo giá rẻ thường là hàng đã qua sử dụng nhiều lần, không được bảo dưỡng đúng cách, hoặc không rõ nguồn gốc xuất xứ. Những sản phẩm này có nguy cơ cao về cong vênh, rỉ sét và không đảm bảo khả năng chịu tải. Hệ quả là phải sửa chữa, thay thế liên tục hoặc tệ hơn là gây tai nạn nghiêm trọng.
2. Chọn sai loại giàn giáo cho đặc thù công trình
Nhiều đơn vị thi công sử dụng cùng một loại giàn giáo cho mọi hạng mục vì tiện lợi, nhưng điều này cực kỳ nguy hiểm. Ví dụ, dùng giàn giáo khung cho thi công dầm sàn lớn hoặc cột cao sẽ không đảm bảo được độ ổn định và chịu lực. Mỗi loại giàn giáo có kết cấu phù hợp với môi trường và công việc riêng. Việc không cân nhắc kỹ sẽ dẫn đến mất an toàn và phát sinh chi phí thay đổi thiết kế sau đó.
3. Không đánh giá kỹ hiện trạng mặt bằng trước khi lắp đặt
Thi công trên nền đất yếu, không bằng phẳng mà không có giải pháp gia cố hoặc dùng chân kích điều chỉnh độ cao sẽ làm cho giàn giáo mất cân bằng. Đây là nguyên nhân gây sập giàn giáo thường gặp. Trước khi đưa thiết bị vào sử dụng, cần khảo sát kỹ mặt bằng và có biện pháp xử lý phù hợp, đặc biệt tại các khu vực đang san lấp hoặc gần hố móng.
4. Lắp dựng không đúng kỹ thuật và không kiểm tra định kỳ
Một hệ giàn giáo dù tốt đến đâu nếu được lắp dựng sai quy cách thì vẫn tiềm ẩn rủi ro lớn. Sai sót thường thấy là lắp thiếu thanh giằng chéo, sử dụng các phụ kiện không đồng bộ, hoặc không có khóa an toàn. Bên cạnh đó, thiếu quy trình kiểm tra định kỳ trong suốt quá trình sử dụng cũng là một thiếu sót nghiêm trọng. Theo TCVN 5308:2009, giàn giáo phải được kiểm tra ít nhất mỗi tuần một lần hoặc sau mỗi cơn mưa, gió lớn.
5. Bỏ qua yếu tố con người trong quá trình sử dụng
Công nhân là người trực tiếp tiếp xúc với giàn giáo hàng ngày, nhưng không phải ai cũng được đào tạo đúng cách. Việc bỏ qua công tác huấn luyện an toàn, không phát đồ bảo hộ hoặc để công nhân tự ý thay đổi cấu trúc giàn giáo đều là những sai lầm có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng. Tại nhiều công trình, sự cố giàn giáo xảy ra đơn giản vì một công nhân tháo một thanh chống để… tiện di chuyển vật liệu.
Kinh nghiệm từ nhiều dự án lớn cho thấy, sự chủ động nhận diện và phòng tránh các sai lầm khi lựa chọn giàn giáo không chỉ giúp công trình thi công đúng tiến độ mà còn xây dựng được uy tín vững chắc cho đơn vị thi công. Trong môi trường xây dựng đầy biến động, chỉ có sự cẩn trọng và am hiểu kỹ thuật mới giúp hạn chế tối đa rủi ro và đảm bảo an toàn tuyệt đối.
- CÔNG TY TNHH TƯ VẤN THIẾT KẾ XÂY DỰNG HIỆP ANH KHOA
- Địa chỉ: Số 657 đường Mỹ Phước Tân Vạn, Phường Chánh Hiệp, TP HCM
- Hotline: 0988 605 289 – 0908 370 188
- Email: hiepanhkhoa2013@gmail.com
