Trong thi công, Các Lỗi Thường Gặp khi Dùng Cùm Và Ống Thép và Giải pháp Khắc Phục là chủ đề mà bất kỳ đội ngũ kỹ thuật nào cũng cần quan tâm. Việc lựa chọn sai kích thước hoặc vật liệu không chỉ làm giảm độ bền của giàn giáo mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến an toàn lao động. Nhiều công trình bị chậm tiến độ, phát sinh chi phí sửa chữa vì không tuân thủ quy trình kiểm tra kích thước và chất lượng cùm, ống thép trước khi lắp đặt.
Bài viết này tập trung vào ba nhóm nội dung chính: nhận diện các lỗi phổ biến, phân tích nguyên nhân của lỗi vật liệu không phù hợp, và đưa ra giải pháp thực tiễn giúp chọn loại cùm, ống thép và kỹ thuật lắp đặt tối ưu. Thông qua các hướng dẫn cụ thể, người đọc có thể áp dụng ngay vào công việc, giảm rủi ro và tăng hiệu quả vận hành giàn giáo. Đây là bước quan trọng để đảm bảo mọi công trình đạt chuẩn an toàn, bền vững và hiệu quả kinh tế cao.
Các lỗi phổ biến khi chọn kích thước cùm và ống thép
Trong thực tế thi công, việc chọn sai kích thước cùm và ống thép là lỗi rất thường gặp, đặc biệt ở các công trình nhỏ hoặc đội thợ ít kinh nghiệm. Nhiều người thường cho rằng chỉ cần chọn kích thước “gần đúng” là đủ, nhưng trên thực tế, sai lệch vài milimet cũng có thể ảnh hưởng lớn đến độ ổn định và khả năng chịu tải của toàn bộ hệ thống giàn giáo.
Một lỗi phổ biến là sử dụng ống thép có đường kính không tương thích với cùm. Ví dụ, khi dùng ống thép D42 nhưng lại kết hợp với cùm D49, mối nối sẽ không chặt, dẫn đến rung lắc hoặc trượt khi chịu lực. Ngược lại, nếu chọn cùm quá nhỏ so với ống, việc siết chặt trở nên khó khăn, có thể làm biến dạng ống, giảm độ bền vật liệu.
Ngoài ra, nhiều đội thi công thường không tuân thủ chiều dài và độ dày chuẩn của ống thép, dẫn đến việc giàn giáo không cân bằng, chịu lực kém ở các điểm nối. Theo thống kê từ Hiệp hội Xây dựng Việt Nam (2024), khoảng 30% sự cố giàn giáo trong công trình dân dụng bắt nguồn từ lỗi chọn sai kích thước hoặc lắp đặt không đúng kỹ thuật.
Một lỗi khác là không tính đến tải trọng và mục đích sử dụng. Công trình có chiều cao lớn hoặc cần chịu tải nặng nhưng vẫn dùng ống thép mỏng, cùm loại nhẹ sẽ làm hệ thống nhanh xuống cấp. Thực tế, chỉ cần tăng độ dày ống từ 1,8mm lên 2,2mm, khả năng chịu tải của giàn giáo có thể tăng tới 20%.
Việc chọn sai kích thước không chỉ gây nguy hiểm mà còn làm tăng chi phí sửa chữa, thay thế. Để hạn chế rủi ro, cần dựa vào bản vẽ thiết kế và tiêu chuẩn kỹ thuật trước khi quyết định mua hoặc thuê cùm, ống thép. Khi lựa chọn đúng kích thước, hệ thống giàn giáo sẽ đạt độ ổn định cao, đảm bảo an toàn và hiệu quả thi công.
Lỗi vật liệu không phù hợp: nguyên nhân và cách chọn đúng
Bên cạnh việc chọn sai kích thước, lỗi dùng vật liệu không phù hợp cho cùm và ống thép cũng là nguyên nhân phổ biến dẫn đến hư hỏng giàn giáo. Trong nhiều công trình, sự chênh lệch về chất lượng vật liệu khiến hệ thống nhanh xuống cấp, gây mất an toàn khi thi công ở độ cao.
Một sai lầm thường gặp là sử dụng cùm sơn dầu thay vì cùm mạ kẽm trong môi trường ẩm hoặc công trình ngoài trời. Cùm sơn dầu tuy có giá thành thấp hơn khoảng 10–15%, nhưng dễ bị rỉ sét chỉ sau vài tháng sử dụng.
Tương tự, ống thép không đạt chuẩn mác thép hoặc độ dày thường chịu lực kém, dễ cong vênh khi chịu tải trọng lớn. Một số đơn vị vì tiết kiệm chi phí đã dùng ống tái chế hoặc ống mỏng dưới 1,5mm, trong khi tiêu chuẩn cho giàn giáo yêu cầu độ dày tối thiểu 2mm. Điều này khiến khả năng chịu tải giảm tới 25%, tăng nguy cơ sập giàn trong quá trình thi công.
Nguyên nhân chính của lỗi vật liệu không phù hợp thường đến từ thiếu hiểu biết kỹ thuật và lựa chọn nhà cung cấp không uy tín. Nhiều đơn vị thi công chỉ quan tâm đến giá, mà bỏ qua yếu tố tiêu chuẩn sản xuất, chứng nhận ISO hoặc TCVN.
Để chọn đúng vật liệu, cần xác định rõ điều kiện làm việc của giàn giáo – trong nhà hay ngoài trời, môi trường khô hay ẩm. Với khu vực tiếp xúc mưa nắng thường xuyên, nên ưu tiên ống thép mạ kẽm nhúng nóng và cùm được gia công bằng thép cacbon có độ bền cao. Ngoài ra, việc bảo dưỡng định kỳ bằng cách vệ sinh và tra dầu mỡ cũng giúp kéo dài tuổi thọ, hạn chế rỉ sét, và đảm bảo tính an toàn lâu dài cho toàn hệ thống.
Giải pháp thực tiễn: Chọn loại cùm – vật liệu – kỹ thuật lắp phù hợp
Để đảm bảo an toàn và hiệu quả thi công, việc lựa chọn đúng cùm và ống thép cần dựa trên tiêu chuẩn kỹ thuật và điều kiện thực tế của công trình. Một hệ thống giàn giáo bền vững không chỉ phụ thuộc vào vật liệu tốt mà còn ở cách lắp đặt đúng kỹ thuật và bảo dưỡng định kỳ.
Trước hết, cần xác định mục đích sử dụng và tải trọng yêu cầu. Với công trình nhà cao tầng hoặc hạ tầng cầu đường, nên ưu tiên ống thép D49 hoặc D60 có độ dày tối thiểu 2mm. Những công trình nhẹ, như sửa chữa hoặc hoàn thiện nội thất, có thể dùng ống nhỏ hơn để tiết kiệm chi phí. Cùm xoay và cùm cố định nên chọn loại mạ kẽm nhúng nóng để tăng khả năng chống rỉ sét, đặc biệt khi làm việc ngoài trời.
Về kỹ thuật lắp đặt, tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 6052:2015 quy định khoảng cách giữa các tầng giàn giáo không vượt quá 2m, và các mối nối phải được siết chặt bằng cùm đạt chuẩn. Sai lệch nhỏ trong quá trình siết, chẳng hạn lực siết dưới 40Nm, có thể làm giảm 15% khả năng chịu tải của hệ thống. Vì vậy, việc kiểm tra mô-men siết và đảm bảo mối nối chắc chắn là yếu tố bắt buộc.
Ngoài ra, nên kiểm định và bảo dưỡng định kỳ mỗi 3–6 tháng. Các vị trí tiếp xúc trực tiếp với tải trọng hoặc chịu mưa nắng cần được kiểm tra độ rỉ, mòn và thay thế kịp thời. Một nghiên cứu của Bộ Xây dựng (2023) cho thấy, công trình có quy trình bảo dưỡng đúng định kỳ giảm 45% nguy cơ sự cố giàn giáo so với công trình không kiểm tra thường xuyên.
Cuối cùng, việc đào tạo đội ngũ thi công nắm vững kỹ thuật lắp ráp và nhận biết dấu hiệu hư hỏng ở cùm, ống thép là điều cần thiết. Khi con người hiểu rõ công cụ mình sử dụng, công trình không chỉ an toàn hơn mà còn đạt tiến độ và hiệu quả kinh tế cao hơn.
Nếu bạn có nhu cầu thuê cùm và ống thép, hãy liên hệ ngay với Hiệp Anh Khoa theo thông tin dưới đây:
Thông Tin Liên Hệ
- CÔNG TY TNHH TƯ VẤN THIẾT KẾ XÂY DỰNG HIỆP ANH KHOA
- Địa chỉ: Số 657 đường Mỹ Phước Tân Vạn, Khu phố 4, Phường Định Hòa, Thành phố Thủ Dầu Một, Tỉnh Bình Dương, Việt Nam
- Hotline: 0988 605 289 – 0908 370 188
- Email: hiepanhkhoa2013@gmail.com
